Volharding: een hemelse gave!

Deze keer iets over dat prachtige Bijbelse woord ‘volharding’, in de NBV meestal vertaald door ‘standvastigheid’. Met ‘volharding wordt in het N.T. bedoeld: niet afwijken van je weloverwogen doel en vasthouden aan je geloof, ongeacht wat voor lijden en beproevingen je staan te wachten. We kennen de uitdrukking ‘verstand op nul, blik op oneindig’. Volharding heeft niets te maken met ‘verstand op nul’. Volharding heeft niets te maken blind, slaafs, volgen, de tanden op elkaar, zonder daar bij na te denken. Volharden is een welbewuste houding. Een keuze van het hart. ‘De blik op oneindig’ dat heeft wel iets met volharding te maken maar dan ‘oneindig’ in de betekenis van de eeuwigheid, de blik gericht op wat achter de horizon van het hier en nu ligt. Je ziet achter de horizon veel prachtige dingen die eraan zitten te komen. Al dat mooie geeft je inspiratie om nu standvastig te zijn en niet toe te geven aan krachten die je de andere –verkeerde- kant op willen trekken.

Het Griekse woord voor ‘volharding’ is ὑπομονή, uitspraak ‘hupomoné’. ‘hupo’ betekent ‘onder’ en ‘μένω’ – menoo- ‘blijven’. Je zou kunnen zeggen ‘er onder blijven’. Dus niet voor de druk bezwijken maar juist welbewust onder die druk blijven staan. Het woord komt maar liefst 32 keer voor in het N.T. waarvan 7 keer in het boek Openbaring. Dat getal 7 is belangrijk in Openbaring. Het staat in Openbaring voor een bepaalde afgemeten volheid: 7 gemeenten, 7 lampenstandaards, 7 sterren, 7 brieven, 7 zegels, 7 engelen, 7 bazuinen, 7 donderslagen, 7 plagen. En dus ook 7x het woord ‘volharding’. Het totaal aan ‘volharding van de heiligen’ heeft een afgemeten hoeveelheid en plaats gekregen in het master plan voor de redding van deze wereld.

Als we nu wat dieper gaan afsteken dan moeten we bedenken dat dit woord ‘volharding’ allereerst een eigenschap van God zelf is. Romeinen 15:5 noemt God een God van ‘volharding’ en 2 Thessalonicenzen 3:5 dicht deze eigenschap ook aan Christus toe. Willen we weten wat het betekent om te volharden moeten we kijken naar Jezus. We lezen van Hem in Hebreeën 5:8: ‘Hoewel Hij de Zoon was, heeft Hij moeten lijden en zo heeft Hij gehoorzaamheid geleerd’. Door lijden leer je wat gehoorzaamheid betekent. Gehoorzaamheid is een belangrijke houding om te komen tot volharding. Gehoorzaamheid, lijden en volharding zijn 3 woorden die in de Bijbel in elkaars verlengde liggen. Het is een trits van woorden die ons van nature niet aanspreekt en deze woorden lijken al helemaal niet geschikt om daar een evangelisatie campagne mee op te zetten. En toch is dit de weg die het evangelie volgt om te komen tot de overwinning. Hij, Jezus ging daar in voor.

Als wij ons inspannen voor een goed doel en de resultaten vallen tegen, sterker nog, als wij stank voor dank krijgen, dan haken we snel af. Het ontbreekt ons aan volharding. Daar waar wij het vaak laten afweten bleef Hij, Jezus, volharden. Dat was verre van eenvoudig. Volgens 2 Korintiërs 2:16 ‘stinkt’ de zonde. Jezus, als de volmaakt reine en zondeloze  moest voortdurend verkeren in de stinkende walm van de zonde om hem heen. Vele malen erger dan om als niet roker te moeten verkeren in een kamer vol met rokende mensen. Maar Hij hield het vol. Zo groot was Zijn liefde voor zondaren.

Het is waar, zegt Romeinen 5:3: ‘verdrukking leidt tot volharding’’ Maar toch is het woord ‘volharding’ niet alleen maar negatief geladen. Het doet niet alleen maar pijn. Het gaat hier niet om een vorm van masochisme, alsof lijden en volharding een voorwaarde zou zijn om te komen tot het echte leven, tot het echte heil. Neen, gelukkig niet! Wie met zijn poten in de modder blijft staan, wie volhardt, die ontvangt een rijke zegen Dat is een gave die God zelf geeft. Daarvan spreekt Romeinen 5:4. Daar staat: ‘volharding leidt tot betrouwbaarheid’. De NGB vertaling heeft voor ‘betrouwbaarheid’ vertaald ‘beproefdheid’ en de SV: ‘bevinding’. Je komt a.h.w. ‘gelouterd’ uit de strijd. Je weet van de hoed en de rand. Daardoor krijg je dat gevoel van zekerheid dat je hele bestaan doortrekt. Ondanks alle ellende zit ik toch op het goede spoor. Je hebt de proef doorstaan en er is nu niets en niemand meer die je nog van dat spoor kan afhalen. Je bent een betrouwbaar baken in zee geworden, om ook anderen vooruit te helpen. Dat is die betrouwbaarheid, de beproefdheid, die voortkomt uit de volharding.

Dan nog het laatste woord dat voortspruit uit de volharding. Romeinen 5: 4 zegt niet alleen: ‘volharding leidt tot betrouwbaarheid’ maar ook: ‘betrouwbaarheid leidt tot hoop’. Volharding en hoop liggen in de Bijbel in elkaars verlengde. Het typerende van de Bijbelse hoop is dat het onze blik naar vóren richt. Er wordt verwachting gewekt! De hoop is toekomst gericht. Temidden van alle pijn die het volharden met zich mee kan brengen, doet de hoop ons uitzien naar de terugkomst van Christus. Hoop doet leven en zorgt ervoor dat we het ook daadwekelijk kunnen volharden. De Bijbelse hoop is echter nooit onzeker. Wij zeggen soms: ‘op hoop van zegen’. Met daarin een ondertoon van onzekerheid. Eerst maar eens zien. De Bijbel echter spreekt over de hoop als een zekerheid. Hoop is een anker dat je uitgooit buiten jezelf (Hebreeën 6:19). Het kan hard stormen in je leven, maar je ligt door de hoop vast verankerd in Gods beloften.

Geloof, hoop en liefde worden in I Korintiërs 13 in één adem genoemd. ‘Geloof’ ( in het Grieks:’πίστις’ - uitspraak:’pistis’) kan ook vertaald worden met ‘vertrouwen’. Geloven houdt ook vertrouwen in. Vast vertrouwen dat het goed komt. De hoop zorgt ervoor dat dit vertrouwen zich naar de toekomst uitstrekt. Je ziet het nog niet en toch weet je het zeker. De volharding zorgt ervoor dat je in die geloofshouding blijft staan.  Die volharding heb je brood nodig want wie Jezus echt wil volgen, die moet er gegarandeerd op rekenen dat er tegenkrachten op gang gaan komen. Gelukkig, je hoeft het niet in eigen kracht te doen want: Geloof, hoop en liefde. Maar de meeste van die drie is de liefde. De liefde van God maakt de volharding uiteindelijk mogelijk.