Sometimes it feels like Bob Dylan says: "I practice a faith that's long been abandoned, ain't no altars on this long and lonesome road"

Translate this website

Visitors to this website today: 112Total number of visitors to this website: 665285
Welcome to the website of Kees de Graaf
Kees de Graaf keesdegraaf.com
 

Heeft de mens nog steeds een vrije wil?

Onlangs schreef ik in een weblog iets over het boekje ‘Brieven van een Scepticus’ van Prof. Dr. Gregory A. Boyd. Daar wil nog iets meer over zeggen. Dit boekje is een poging om alle bezwaren die tegen het christelijk geloof kunnen worden ingebracht te weerleggen. De auteur is daar goed in geslaagd en op tal van punten is zijn argumentatie bijzonder overtuigend. Een goed boekje om uw ongelovig familielid of kennis cadeau te doen.

Toch heb ik op een belangrijk punt in dit boekje ernstige bedenkingen. Boyd gaat in de tweede briefwisseling met zijn vader in op de vraag van zijn Vader: “Als God deze wereld geschapen heeft en ervoor zorgt, waarom is er in de wereld dan zo verrekte veel leed?”. Een hele actuele vraag die ongelovigen heel vaak aan je stellen. In zijn antwoord gaat Boyd uit van de vrije wil van de mens. Die vrije wil van de mens is volgens Boyd noodzakelijk omdat God een relatie met de mens wil aangaan op basis van liefde. En liefde kan alleen liefde zijn als er in vrijheid een keuze kan worden gemaakt. Om duidelijk te maken wat hij bedoelt eerst even een citaat uit het antwoord van Boyd:

Het lijkt me, pa, dat áls God zijn schepselen dan een vrije wil geeft, Hij ook ruimte moet laten voor de mogelijkheid dat ze misbruik maken van die vrijheid, zelfs als dat betekent dat anderen pijn gedaan wordt. Echt vrij zijn is moreel verantwoordelijk zijn tegenover elkaar. Wat is de vrijheid om lief te hebben of niet lief te hebben als het niet betekent de vrijheid om een ander te verrijken of kwaad te doen? God heeft dit zo gemaakt, omdat het alternatief zou zijn een ras van robots die niet werkelijk kunnen liefhebben – maar zulke robots zijn de moeite van het scheppen nauwelijks waard, vindt u wel? Dus waarom komt God niet steeds tussenbeide als iemand zijn vrijheid wil misbruiken om een ander te beschadigen? Het antwoord zit hem volgens mij, in het wezen van de vrijheid zelf. Als de uitoefening van een vrijheid bij elke (dreigend) misbruik verhinderd zou worden, zou het domweg geen vrijheid meer zijn. Dan moet die vrijheid ook, in ieder geval in grote mate onherroepelijk zijn. Hij (God) moet ten opzichte van die vrijheid, binnen bepaalde grenzen, een ‘handenthuishouding’ hebben. God schept vrije mensen die kunnen doen wat ze willen, en geen voorgeprogrammeerde instrumenten die uiteindelijk doen wat Hem behaagt”.

Nu zou ik met dit citaat weinig moeite hebben als het hier zou gaan om de nog ongeschonden, zondeloze, mens in de Hof van Eden. Adam en Eva hadden toen inderdaad een vrije keuze tussen goed en kwaad en hoefden niet te zondigen.  Maar Augustinus schreef al: “De paradijselijke mens zou moeten komen van het kunnen- niet zondigen en niet- sterven tot het niet- kunnen zondigen en sterven, maar kwam tot het niet- kunnen- niet zondigen en sterven’. Kunt u het volgen?

Adam en Eva maakten echter de verkeerde keuze en vielen in de zonde. Ze sleurden de hele mensheid daarin mee (Romeinen 5:12).Dit is de grootste catastrofe die ooit in de wereldgeschiedenis plaats vond. Nu liggen we allemaal als drenkelingen in het water en we kunnen onszelf niet redden. De reddingsboei die ons wordt toegeworpen is Christus. Maar wij kunnen die reddingsboei zelf niet eens vastgrijpen. Onze redding is dan ook voor de volle 100% genade (Filippenzen 2:13: ‘want God is het, die om Zijn welbehagen, zowel het willen als het werken in u werkt” vertaling NGB 1951). Hoezo vrije wil? Dus maar eens contact opgenomen met Professor Boyd en hem mijn probleem voorgelegd. Nou, ik bleek niet de eerste en de enige te zijn die hier problemen mee heeft. In zijn antwoord verwees hij mij naar zijn website. Op zijn website geeft hij maar liefst 40 argumenten ter verdediging van de vrije wil van de mens en gaat daarbij heel veel teksten na, zowel uit O.T. als uit het N.T. Laat ik eens een voorbeeld geven van hoe Boyd hier mee omgaat.

In Johannes 6:44 lezen we: “Niemand kan tot Mij komen, tenzij de Vader, die Mij gezonden heeft, hem trekke” (Vertaling NGB 151). Boyd concludeert n.a.v. deze tekst het volgende en ik vertaal dit in het Nederlands:

Het “trekken” (wat leidt tot redding) en het stelen van de duivel (wat leidt tot veroordeling) zijn kosmische factoren die samenwerken met de menselijke wil, hoewel ze die wil niet besturen. Anders gezegd: als het hart van de mens bereid is zich (aan God) over te geven, zal de Vader de mens in een reddende geloofs relatie met Christus brengen. Als echter het hart van de mens daartoe niet bereid is dan verhardt dit hard zich tegen Gods leiding en komt het onder invloed van de satan te staan. Derhalve, als iemand in Christus gaat geloven, dan moet hij God de eer geven omdat God hem uit genade getrokken heeft. Maar als hij weigert te geloven, dan kan hij alleen zichzelf de schuld geven”.

De onderstreping is van mij. Het onderstreepte gedeelte geeft precies aan waar de crux zit. De mens heeft in de visie van Boyd een vrije wil en heeft feitelijk het eerste woord. Boyd kan dan even later wel zeggen dat de redding van de mens genade is, maar de drenkeling die aan boord van de reddingssloep is gehesen kan onmiddellijk tegen zijn Redder zeggen: “Als ik de reddingsboei niet had gegrepen had U mij niet kunnen redden”. God is dan voor wat de redding van de mens betreft van de menselijke vrije wil afhankelijk. En dat is bepaald niet Bijbels te noemen. De Bijbel leert duidelijk dat als het op de redding van de mens aankomt God altijd de eerste is en wij de tweede. Dat zou je verkiezing kunnen noemen.  Als het echter om verwerping gaat, dan zou je in zekere zin kunnen zeggen dat de mens de eerste is. De toorn van God is altijd een reactie van God op de ontrouw van de mens[i]. Achteraf zal altijd blijken dat God de mens verwerpt, als deze Hem verwerpt.

Komt de vrijheid van de gevallen mens niet meer terug? Jawel, maar alleen in en door Jezus Christus. Hij betaalde de zware prijs voor die val uit de vrijheid in de zonde, juist om ons daardoor weer in die oorspronkelijke vrijheid te kunnen stellen. Dat doet Hij door de Heilige Geest. En waar de Geest van de Heer is, daar is vrijheid, zegt 2 Korintiërs 3:17. De Heilige Geest gaat iets nieuws beginnen in de gevallen mens.  We worden weer meer en meer veranderd naar het beeld van de Heer. We gaan steeds meer op Hem lijken. Dat is een proces dat je hele leven duurt. Onze wil wordt omgebogen en gaat weer in vrijheid de goede keuzes maken. Daarin zijn we nog niet volmaakt. We zijn voor wat de zonde betreft nog een open stad. Daarom moeten we bij al onze beslissingen wel in de spiegel blijven kijken van de volmaakte wet die vrijheid brengt (Jacobus 1:25).Wie dat doet en ernaar handelt, die valt veel geluk ten deel. Wat geweldig als je nu al iets mag voelen van de vrijheid en de luister die het kindschap van God met zich meebrengt. (Romeinen 8:21). Liefde en vrijheid. Ze horen onlosmakelijk bij elkaar. God zorgt ervoor dat er een wereld komt waarin liefde en vrijheid zo gaan functioneren zoals Hij het altijd al bedoeld heeft.

  

 

 

 

 

 


[i][i][i] Dr. B. Wentsel – Dogmatiek Deel 2 Pagina 175

 Go back
Published on: 24-02-2011 17:08:45

Click this link to respond to this article

Heck yeah this is exactly what I neeedd.

Reageer

Gert14-10-2012 23:42

Eigenlijk zijn dit zaken waar we net als engelen graag een blik achter zouden willen werpen. Al onze redeneringen schieten te kort omdat ons denken menselijk is. Wellicht heeft Boyd wel gelijk over dat hart dat bereid is, maar vergeet dan niet wie dat hart bereid heeft gemaakt. Als God voor je is wie zou dan tegen zijn, maar als God niet voor je is? Eigen schuld?
De Bijbel is toch een boek voor gelovigen en die worden door deze zaken versterkt, het is enkel genade, ik kan er niets aan doen en het dus ook niet verknoeien. (Ook dat is kort door de bocht)

Reageer

JaapZ23-03-2011 21:47

Write your response in the box below